Als psycholoog, coach en wandelcoach ben ik overtuigd van het belang van leefstijl voor fysieke en mentale gezondheid. Recent is er ook veel aandacht voor de rustgevende invloed van de natuur op ons welbevinden. Uitgebreid onderzoek toont aan dat contact met de natuur geassocieerd is met een goede sociale, mentale en fysieke gezondheid
Lees verder “Natuurbeleving en welzijn”Categorie: Wandelcoach
Als psycholoog, coach en wandelcoach Den Haag ben ik overtuigd van het belang van leefstijl voor fysieke en mentale gezondheid. Recent is er veel aandacht voor de rustgevende invloed van de natuur op ons welbevinden en in verband hiermee voor “buitenpsychologie” “Green Mental Health” en wandelcoaching.
Ik bied nu naast mijn andere online en offline coaching ook wandelcoaching aan in Den Haag, naar keuze in Haagse Bos, Clingendael, Waaldoorpervlakte/Meijendel of de duinen.
Wandelcoaching is een vorm van coaching waarbij het gesprek tussen coach en cliënt plaatsvindt tijdens het wandelen in de natuur. Wandelen tijdens het gesprek kan ervoor zorgen dat je je meer ontspannen voelt en en gevoelens en gedachten opborrelen. Het gesprek met de coach verlopt aangenaam en vloeiend. Je hoeft niet constant oogcontact te maken met de coach. Je keert je makkelijker naar binnen. Als er stiltes vallen zijn deze niet ongemakkelijk of gespannen, stiltes voelen natuurlijk en welkom.
Wandelen
Mensen zijn evolutionair ontwikkeld om te lopen. Zitten en dan met name zitten op stoelen is ronduit slecht voor lichaam en geest. Psychologie Magazine heeft een aantal goede redenen om te wandelen genoemd en met onderzoek onderbouwd: lopend kom je tot fijne gesprekken. Wandelend kan je beter loslaten.
Los van de gezonde lichaamsbeweging is het in tijden van frustratie, stress of verdriet zeer belangrijk om actief te zijn. Zo min mogelijk alleen zitten te piekeren, zo min mogelijk op sociale media reden voor verdere onrust vinden. Angstige en gestressde mensen hebben een neiging zich terug te trekken. Dat is vaak de verkeerde weg. Lees hier mijn blog over leefstijl-interventies bij depressie en stress.
Burn-out en werkstress
Werkstress en burn-out (-klachten) nemen toe. Veel mensen voelen zich overbelast. De Covid-19-periode heeft overal tot veel extra uitval van werknemers en dus sterkere belasting van de werkende collega`s geleid.
Ee zijn verschillende definities en zienswijzen wat burn-out is.
WHO over burn-out en werkstress
De WHO beschrijft burn-out als een “beroepsfenomeen”. (International Classification of Diseases, ICD-11). Burnout is hierbij niet geclassificeerd als een medische aandoening.
Chronische stress of burn-out wordt in ICD-11 als volgt gedefinieerd:
Burn-out is een syndroom dat een gevolg is van chronische stress op de werkplek. Dit burnout-syndroom wordt gekenmerkt door drie dimensies:
- gevoelens van overspanning of uitputting;
- toegenomen mentale afstand tot het werk, of gevoelens van negativisme of cynisme gerelateerd aan het werk; en
- verminderde professionele effectiviteit.
Burn-out verwijst volgens de WHO specifiek naar fenomenen in de beroepscontext en mag als diagnose niet worden toegepast om ervaringen in andere levensdomeinen te beschrijven. Dit is een nadeel: veel mensen ervaren juist een dubbele overbelasting zowel op het werk als in privé-context. Denk hierbij aan een echtscheiding, overleiden van familieleden of mantelzorg.
Belangrijk is wel, dat volgens de WHO burn-out niet over de symptomen (moeheid, uitputting, angst) wordt gedefinieerd, maar over het ontstaan in de context van het werk. Als men alleen naar de symptomen kijkt, hebben burn-outklachten namelijk een sterke overlap met depressie of angststoornis.
NIP over burn-out
Het Nederlands Instituut van Psychologen geeft de volgende definitie:
“Burn-out is een werk gerelateerde staat van uitputting die gekenmerkt wordt door extreme vermoeidheid, verminderde vaardigheid in het regelen van emoties en cognitieve processen en mentale afstand. Deze vier kerndimensies gaan gepaard met een depressieve stemming, psychische spanningsklachten- zoals slaapproblemen, piekeren of paniekaanvallen, en met gedragsmatige en psychosomatische spanningsklachten. Burn-out wordt veroorzaakt door een onbalans tussen hoge eisen en onvoldoende energiebronnen in de werkomgeving enerzijds en de draagkracht van de werknemer anderzijds.”
NHG overspanning
Het Nederlands Huisartsengenootschap eeft volgende definities (samenvatting):
Overspanning (surmenage)
Aanwezigheid van de volgende vier criteria:
- spanningsklachten: ten minste drie van de volgende klachten: moeheid, gestoorde/onrustige slaap, prikkelbaarheid, niet tegen drukte/lawaai kunnen, labiliteit, piekeren, gejaagd gevoel, concentratieproblemen/vergeetachtigheid;
- controleverlies: gevoelens van controleverlies en/of machteloosheid;
- disfunctioneren: significante beperkingen in het beroepsmatig en/of sociaal functioneren;
- bovengenoemde drie verschijnselen zijn niet uitsluitend het gevolg van een psychiatrische stoornis
Burn-out
Overspanning waarbij de klachten minstens zes maanden aanwezig zijn en moeheid en uitputting op de voorgrond staan.
Diagnose
Bij de diagnose is het belangrijk om in een eerste geprek snel de belangrijkste problemen af te tasten. Dit kan met gestandardiseerde instrumenten, zoals een vragenlijst. Een veel gebruikte vragenlijst bij stressklachten is de DASS: een vragenlijst voor het meten van depressie, angst en stress. Maar ik geef mijn clienten alleen een vragenlijst als zij dat graag willen. Ik vind het vaak beter om klachten samen te bespreken, omdat het altijd belangrijk is om vast te stellen wanneer klachten sterker worden of juist beter zijn. Navragen en verdiepen is altijd belangrijk. Ik vraag clienten ook om een dagboek bij te houden. Zij krijgen instructies om hun stress- an angstklachten te registreren. In de gedragstherapie is diagnose een onderdeel van de behandeling. Clienten worden zich meer bewust van het schommeling van hun klachten en ook van de triggers, die klachten verergeren of juist verbetern.
Behandeling stressklachten
Fase 1: lichamelijke interventies
Bij burnout behandeling staan in het begin de ontregelde lichaamsprocessen in de voorgrond. Dat betekent aandacht voor slaap, beweging, voeding en ontspanningstechnieken.
Fase 2: Problemen oplossen
Als de client beter beweegt, slaapt en ontspant kunnen de gesprekken gaan over veranderingen op de werkplek: welke problemen spelen er, hoe kan de client verandering organiseren, sociale steun mobiliseren? Hoe kan de communicatie en de planning worden verbeterd?
Re-integratie
In samenwerking met bedrijfsarts en werkplek wordt een langzame re-integratie uitgestippeld. Kleine stappen, die niet te veel angst wekken. Belangrijk is, dat mensen niet te lang afwezig zijn van de werkplek. Re-integratie wordt namelijk na een lange afwezigheid veel moeilijker.
Literatuur burn-out en werkstress
Rogier, A. (2016). Handboek coachen bij stress en burn-out. Koninklijke Boom uitgevers.
Leefstijl-interventies bij depressieve klachten en stress
Veel mensen hebben last van psychische klachten zoals depressies zonder dat er sprake is van een echte “stoornis” (diagnose DSM). Bij bijna al deze mensen spelen leefstijl-factoren zoals bewegen, eten en slapen een rol, zelfs al worden de klachten niet primair hierdoor veroorzaakt. Maar mensen die niet lekker in hun vel zitten, bewegen, eten en slapen als gevolg van hun primaire klachten vaak slechter. Daardoor ontstaat een vicieuze cirkel: het lichaam maakt stresshormonen (cortisol) aan, die de klachten verergeren of in stand houden. Leefstijl-interventies kunnen helpen om dit te overkomen.
Lees verder “Leefstijl-interventies bij depressieve klachten en stress”